بررسی میزان تناسب اهداف برنامه درسی روانشناسی با نیازهای دانش آموزان سال سوم دبیرستانهای شهر تهران در سال تحصیلی 84-1383

این پژوهش جهت بررسی میزان تناسب اهداف برنامه درسی روان شناسی با نیازهای آموزشی دانش آموزان دختر و پسر تحت پوشش برنامه(سال سوم متوسطه رشته ادبیات و علوم انسانی) در شهر تهران (سال تحصیلی 84-1383) انجام گرفته است. نظر به اهمیت نیاز سنجی در تمامی مراحل برنامه ریزی درسی و ضرورت تدوین اهدافی متناسب با نیازهای آموزشی دانش آموزان پژوهش حاضر به این امر اختصاص یافته است. محقق در راستای تحقق اهداف پژوهش ، به بررسی ابعاد دیگری از موضوع نیز پرداخته است. موضوعات اساسی که محور سوالات و فرضیه های نه گانه را تشکیل می دهد، عبارتند از : میزان تناسب اهداف برنامه با نیازهای فردی و اجتماعی دانش آموزان، میزان تناسب اهداف برنامه با علایق و رغبت دانش آموزان، بررسی میزان به کارگیری اصول علمی تدوین اهداف در برنامه ، موانع و مشکلات موجود در راه تحقق اهداف برنامه میزان تحقق اهداف حیطه های نگرشی و مهارتی برنامه و بررسی نیازهای جدید آموزشی در درس روان شناسی با توجه به استانداردهای آموزشی درسندapa . تحقیق حاضر نوعی تحقیق توصیفی کاربردی است و از نظر مکانی دارای خصوصیت کتابخانه آی و میدانی می باشد. جامعه آماری در این تحقیق شامل دو جامعه، کلیه دبیران روان شناسی شهر تهران و کلیه دانش آموزان سال سوم متوسطه رشته ادبیات و علوم انسانی در مدارس دولتی می باشد. بدلیل کوچک بودن جامعه مورد مطالعه اول حجم نمونه با جامعه آماری برابر (94 نفر) در نظر گرفته شد و برای کلیه دبیران مناطق نمونه پرسشنامه ارسال گردید. روش نمونه گیری در جامعه مورد مطالعه بعدی، خوشه ای و طبقه بندی شده است که در نمونه گیری طبقه ای حجم نمونه، از شیوه اختصاص متناسب استفاده شده است و حجم آن معادل 325 نفر دانش آموز می باشد. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است که پرسشنامه دبیران شامل 30 سوال بسته پاسخ و پرسشنامه دانش آموزان شامل 19 سوال بسته پاسخ بود. برای هر دو گروه یک سوال باز پاسخ نیز در نظر گرفته شد. میزان سنجش سوالات بر مبنای مقیاس لیکرت (طیف پنج درجه ای) بود و تعداد 62 نفر دبیر و 301 نفر دانش آموز به سوالات پاسخ کامل دادند. برای تأمین روایی (validity) پرسشنامه از روایی وابسته به محتوا استفاده بعمل آمد و برای بدست آوردن اعبتار(reliability) پرسشنامه از ضریب آلفای کرانباخ (crinbuchs alpha)استفاده شد نتیجه بدست آمده برای پرسشنامه یک و دو به ترتیب 77 درصد و 89 درصد بود به منظور پردازش داده ها از فنون آمار توصیفی چون فراوانی، درصد، میانگین و جهت آزمون فرضیه ها از آمار استنباطی (آزمون فرض آماری تک متغیره برای سنجش فرضیه ها و مقایسه میانگین دو جامعه آماری) استفاده بعمل آمده است. کلیه تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارspss صورت گرفت و نتایج حاصل از آزمون فرضیات نشان می دهد اهداف برنامه درسی روان شناسی مطابق با نیازها (فردی و اجتماعی) دانش آموزان نمی باشد. اصول اساسی در تدوین اهداف برنامه درس روان شناسی رعایت نشده است. اهداف برنامه درسی روان شناسی با توجه به شرایط و امکانات موجود در سیستم آموزشی قابلیت تقق دارد. بین نظر دبیران و دانش آموزان درباره نیازهای جدید آموزشی در درس روان شناسی تفاوت معنی دار وجود دارد. (بر این اساس رتبه هر یک از نیازهای جدید آموزشی در این پژوهش مشخص شده است*از دیگر نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها، موفقیت برنامه در نیل به اهداف حیطه نگرشی و مهارتی مصوب می باشد. همچنین بررسی های بعمل آمده نشان می دهد دانش آموزان به برنامه درسی روان شناسی بسیار علاقمند هستند. بیشترین میزان علاقه به فصل چهارم (سلامت روانی و بیماری روانی) و کمترین میزان علاقه به فصل اول (کلیات ) مربوط است. از نظر میزان تناسب اهداف هر یک از فصول برنامه با نیاز فراگیران نیز مرتبط ترین فصل، فصل چهارم و فصل دوم(رشد) می باشد. سایر نیازهای درخواست شده دبیران و دانش آموزان از طریق سوال باز پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفت و اولویت بندی شد